Spory sądowe, postępowania zabezpieczające

 

Dochodzenie przez wierzyciela od kontrahentów – dłużników roszczeń pieniężnych na drodze sądowej stanowi częstą konieczność związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej. Sprawy tego rodzaju z założenia nie powinny trwać długo, czemu służyć ma między innymi instytucja określonych sądowych postępowań odrębnych.
W praktyce najczęściej stosowanym postępowaniem w dochodzeniu roszczeń pieniężnych jest postępowanie upominawcze. Kryzys gospodarczy jaki miał miejsce w ostatnich latach spowodował, że ilość spraw w sądach gospodarczych znacznie wzrosła, przez co czas ich rozpoznawania uległ wydłużeniu, a przedsiębiorcy często zmuszeni są do długotrwałego oczekiwania na uzyskanie prawomocnych orzeczeń.

Przybliżając krótko przebieg postępowania upominawczego, należy wskazać, że po wniesieniu pozwu przez powoda, o ile nie zawiera on braków formalnych i nie zachodzą przesłanki negatywne do wydania nakazu zapłaty, sąd wydaje nakaz zapłaty, w którym nakazuje pozwanemu – dłużnikowi, żeby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia tego nakazu zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami albo w tym terminie wniósł sprzeciw do sądu. Nakaz zapłaty, przeciwko któremu w całości lub w części nie wniesiono skutecznie sprzeciwu, ma skutki prawomocnego wyroku. Nakazowi temu można nadać klauzulę wykonalności i skierować do komornika celem egzekucji. W razie prawidłowego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty traci moc, a sprawa trafia do postępowania zwykłego i wyznaczana jest rozprawa celem jej rozpoznania.

Na podstawie danych zebranych w oparciu o sprawy prowadzone przez kancelarię V.Anweiler. P.Dębski, M.Kotulla, K.Kwaśniewicz Kancelaria Radców Prawnych CASUS IURIS sp.j. (zarówno po stronie powodowej, jak i stronie pozwanej), opracowane zostały informacje o długości spraw sądowych rozpoznawanych przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej² w latach 2013-2014 na etapie od wniesienia pozwu do odbycia się pierwszej rozprawy.

Przygotowana tabela przedstawia ilość dni, które minęły pomiędzy poszczególnymi etapami postępowania, a mianowicie:

Czas potrzebny na uzyskanie nakazu zapłaty to średnio blisko dwa miesiące od wniesienia pozwu. Zdarzają się jednak sprawy, w których nakaz zapłaty można uzyskać nawet w ciągu kilku czy kilkunastu dni.

Po wydaniu nakazu zapłaty sąd doręcza go pozwanemu wraz z pozwem i stosownym pouczeniem. Od dnia doręczenia pozwany ma dwa tygodnie na wniesienie sprzeciwu. Cała procedura trwa średnio kolejne półtora miesiąca.

Po wniesieniu sprzeciwu od nakazu zapłaty przez pozwanego, sąd bada dopuszczalność sprzeciwu i zachowanie wszystkich wymogów formalnych. W przypadku niewniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty przez pozwanego, nakaz zapłaty ma skutki prawomocnego wyroku, a sprawa zostaje zakończona. Skutecznie wniesiony sprzeciw powoduje zaś utratę mocy nakazu zapłaty i konieczność wyznaczenia pierwszej rozprawy w postępowaniu zwykłym. Sprzeciw doręczany jest przez sąd powodowi, co jest wyraźnie najdłużej trwającą czynnością spośród tutaj analizowanych. Doręczenie sprzeciwu powodowi trwa od półtora do nawet kilku miesięcy od jego wniesienia.

Pierwsza rozprawa wyznaczana jest zazwyczaj w ciągu paru najbliższych miesięcy po doręczeniu sprzeciwu od nakazu zapłaty powodowi. Od wniesienia pozwu do odbycia się pierwszej rozprawy upływa od siedmiu do nawet dwunastu miesięcy. Ilość kolejnych rozpraw do wydania wyroku w sprawie i czas oczekiwania na te rozprawy uzależniony jest od zawiłości sprawy, ilości zgłoszonych dowodów i natężenia pracy danego sądu.

Podsumowując, czas dochodzenia roszczeń w postępowaniu upominawczym przed wrocławskimi rejonowymi sądami gospodarczymi może być różny. W relatywnie krótkim czasie można uzyskać przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty. Jeżeli pozwany nie wniesie od niego sprzeciwu, nakaz zapłaty uzyskuje skutek prawomocnego wyroku, który może stanowić podstawę do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Postępowanie znacznie wydłuża się jednak w przypadku wniesienia sprzeciwu przez pozwanego i skierowania sprawy do postępowania zwykłego.

Autorzy: aplikant radcowski Paweł Wnuk, radca prawny Magdalena Kotulla z kancelarii V.Anweiler. P.Dębski, M.Kotulla, K.Kwaśniewicz Kancelaria Radców Prawnych CASUS IURIS sp.j. ul. Buska 9/1, 53 -236 Wrocław.

¹ Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej Wydział IV Gospodarczy właściwy jest do spraw gospodarczych z obszaru części miasta Wrocławia w granicach ustalonych tradycyjnie dla dzielnic Fabryczna i Stare Miasto.
Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej Wydział V Gospodarczy właściwy jest do spraw gospodarczych z obszaru właściwości Sądów Rejonowych w okręgu wrocławskim, z wyłączeniem części miasta Wrocławia w granicach ustalonych tradycyjnie dla dzielnic Fabryczna, Krzyki, Psie Pole i Stare Miasto.
Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej Wydział XV Gospodarczy właściwy jest do spraw gospodarczych z obszaru części miasta Wrocławia w granicach ustalonych tradycyjnie dla dzielnic Krzyki i Psie Pole.
² Wszystkie analizowane sprawy związane były z dochodzeniem roszczeń między przedsiębiorcami, dlatego rozpoznawane były przez wydziały gospodarcze. Z uwagi na to, że analizowane sprawy rozpoznawane są lub były przez sąd rejonowy, wartość przedmiotu sporu żadnej z nich nie przewyższa siedemdziesięciu pięciu tysięcy złotych.